Çocukların Bireyselleşme Süreci çocuğunuzun kendi kişiliğine sahip olması demektir. En çok ergenlik döneminde belirgin olan çocukların artan bağımsızlığı ve özerkliği çocukların normal gelişiminin bir parçasıdır. Çocukların bireyselleşme sürecinde çocuklar anne ve baba etkisinden sıyrılarak kimliklerini geliştirirler. Bireyselleşme erken çocukluk döneminde başlar. Çocukların Bireyselleşme Süreci en belirgin ve anne – babalar için en bunaltıcı dönemi ergenlik dönemidir.
Çocuğunuzun Bireyselleşme Dönemine Girdiğini Nasıl Anlarsınız?
“Çocuğun bireyselleşme sürecine girdiği nasıl anlaşılır” sorusunun cevabını bulmak çok basit! Eğer, ergenlik çağındaki çocuğunuz son zamanlarda daha fazla kendine odaklanıyorsa, bu muhtemelen onun bireyselleştiğinin işaretidir. Bireyselleşme doğal bir süreç olsa da, genellikle anne babanın bakış açısından sorunlu bir süreç gibi görünebilir.
Ergenlik çağındaki çocuğunuz çok daha fazla bencil hale gelmiş olabilir, kendisine giderek daha fazla zaman harcayabilir, giyim ve saç stili gibi şeylere takıntılı hale gelmiş olabilir. Bunun yanı sıra çocuğunuz kendisine sorulmadan ve çevresindekileri nasıl gücendirebileceğini açıkça hiçe sayarak görüşlerini yüksek sesle dile getiriyor olabilir. Aslında bireyselleşme sürecinde çocuklar ısrarcı anlaşmazlıklarıyla anne ve babayı çatışmaya davet ediyor gibi görünürler.
Çocuğunuz Bireyselleşme Sürecinde Başka Neler Yapar?
Bireyselleşme sürecinde çocuğunuzun hayatına ilgi gösterdiğinizde veya basit bir soru sorduğunuzda, size savunmacı bir şekilde tepki verir. Sizi onu kontrol etmeye çalışmakla ve tartışmaya neden olmakla suçlar. Kendisine uygun olmayan her şeye isyan eder, ancak ona olan davranış biçiminizi değiştirmemiş olsanız bile yeni isyankâr davranışının suçunu size atar.
Çocuğunuz bireyselleştikçe, sizinle daha az, arkadaşlarıyla daha fazla zaman geçirdiğini de fark edebilirsiniz. Dışarı çıkıp söylemeseler bile bu arkadaşlıklar onlar için inanılmaz derecede önemlidir. Ergenlik çağındaki çocuğunuz duygusal ilişkilerini sizden saklamaya çalışıyor olabilir ve bu sizi huzursuz edebilir. Çocuğunuzun bencilliğine, asiliğine ve görünürde sizi reddetmesine katlanmak zordur.
Bireyselleşmeyi Tetikleyen Faktörler Nelerdir?
“Bireyselleşmeyi tetikleyen şey mi olur” diye söyleniyorsanız evet, çocuğunuzun büyümesi bireyselleşmeyi tetikleyen faktördür. Çocuğunuzun davranışlarının neden böyle olduğunu merak edebilirsiniz. Çocuğunuzun kötü bir yolda olabileceğinden de endişelenebilirsiniz. Hatta anne-baba olarak yetersiz kaldığınız için kendinizi bile suçlayabilirsiniz.
Bireyselleşme süreci kötü ebeveynliğin, dış etkilerin veya başka herhangi bir şeyin sonucu değildir. Çocukların Bireyselleşme Süreci olgunlaşmasının doğal sonucudur. Çocuğunuzun davranışları, bireyselleşme sürecinin normal bir şekilde ilerlediğinin bir işaretidir.
Bir ebeveyn olarak, bireyselleşme sürecini durdurmaya çalışmamalı ve denememelisiniz. Ergenlik çağındaki çocuğunuzun asi davranışlarından rahatsız olabilir, görünüşte reddedilmesinden incinmiş ve yaşam seçimleri nedeniyle endişelenebilirsiniz. Eğer öyleyse, bu özerkliğin gelişiminin çocuğunuzu yetişkinliğe hazırladığını unutmamanız önemlidir. Çocuğunuzun başarılı bir yetişkin olabilmesinin tek yolu, onu mutlu eden şeyi bulup peşinden gitmesi ve kendi değerlerine göre yaşamasıdır ki bu değerler sizinkilerle örtüşmeyebilir.
Çocuğunuzun Bireyselleşmesi Neden Önemlidir?
Ergenlik döneminde bireyleşmeyi başaramayan gençler, genellikle bir ebeveynin, akrabanın veya arkadaşın özelliklerini ve niteliklerini sorgusuz sualsiz benimserler. Yetişkinliğe ulaştıklarında, onlara inanıp inanmadıklarını düşünmeden bu inançlara uyum sağlamaya devam ederler. Sonuç olarak, daha sonraki yaşamlarında bir varoluş krizi yaşayabilirler.
Bireyselleşme sürecini tamamlayamayan çocuğunuz bir gün uyandığında neden bu mesleği ya da eşini seçtiğini merak edebilir. Bu gerçekten kendi seçimi miydi, yoksa sadece başkalarının onu yapmaya teşvik ettiği şeyi mi yapıyordu? Bir sahtekar gibi hissedebilir, hayal kırıklığına uğrayabilir veya depresyona girebilir. Zaten hayatının çoğunu belirli bir kariyere veya yaşam tarzına yatırmışsa, yön değiştirmenin bu kararları daha önce vermiş olmasına göre çok daha zor olduğunu görecektir.
Daha sonra çocuğunuzun yetişkin olarak bireyselleşme girişimi, onu koruyacak güvenlik ağlarının veya ebeveyn sınırlarının olmadığı bir zamanda riskli davranışlara neden olabilir. Yetişkinlik döneminde bireyselleşme, ergenlik yıllarında meydana gelebilecek olandan daha fazla ebeveyn-çocuk çatışmasına da neden olabilir.
Gençlerin bireyselleşmede başarısız olduklarında sık sık görülen şey, ortaya çıkan yetişkinlerin takılıp kalmasıdır. Çabalarının çoğunda onu desteklemeleri için ebeveynlerine bağımlıdır. Bireyselleşme sürecini tamamlayamayan gençler,kendilerini ilerleme ve gerçekten bağımsız olma konusunda yetenekli değillermiş gibi hissederler. Endişeli, depresif veya öz-yeterlilikten yoksundurlar. Bazı yönlerden, kendilerini yaşlarına göre olgunlaşmamış hissedebilirler.
Bireyselleşme Ne Zaman Başlar ve Ne Kadar Sürer?
Çocuğunuzla iyi geçinemiyorsanız, bu bireyselleşme olayının sadece bir aşama olduğunu umabilirsiniz. Bireyselleşmenin bazı yönlerinin diğerlerinden daha sıkıntılı olduğu ve bazı davranışların zamanla düzeleceği doğrudur.
Peki bireyselleşme ne zaman başlar ve ne kadar sürer? Bireyselleşme hızlı bir süreç değildir. Teknik olarak, bireyselleşme doğduğunuzda başlar ve yaşlılığa kadar devam eder. Yeni yürümeye başlayan çocuğunuz “hayır” demeyi öğrendiğinde, bu erken bir bireyselleşme biçimidir. Bir ebeveyn sınıfına geldiğinde utandığını ifade eden bir beşinci sınıf öğrencisi bireyselleştiricidir. Bir yetişkin eşinden boşandığında ve bir partnerde aradıklarını yeniden tanımladığında, bu da bir tür bireyleşme olarak kabul edilebilir.
Ayrıca ergenlik çağındaki çocuğunuzun bireyselleşmesinin nasıl ilerleyeceğini tahmin etmenin çok zor olduğunu da bilmelisiniz. Bireyselleşmenin en belirgin belirtileri 11 veya 12 yaşlarında veya çok daha sonra ortaya çıkabilir. Çocuğunuz size güçlü bir şekilde bağlıysa, üniversiteye kadar pek bireyselleşemeyebilir. Sağlık sorunları, önemli yaşam olayları ve diğer aksaklıklar da bireyselleşme zaman çizelgesini değiştirebilir.
Çocuğunuzun Bireyselleşme Sürecini Nasıl Atlatırsınız?
Pek çok anne babanın sıklıkla sorduğu sorular arasında “bireyselleşme süreci nasıl atlatılır” sorusu bulunur. Çocuğunuzun bireyselleşme sürecini kolayca atlatmak için bu süreç boyunca ona yardımcı olmanız gerekir. İşte çocuğunuzun güvenli ve doğal bir şekilde bireyselleşmesine yardımcı olmanın bazı yolları:
Sürecin Doğal Olarak İlerlemesine İzin Verin:
Çocuğunuz hâlâ pek çok bireyselleşme belirtisi göstermediyse endişelenmenize gerek yok. Sadece ona zaman tanıyın ve bireyselleşme belirtilerini gördüğünüzde süreci teşvik edin. Benzer şekilde, beklediğinizden daha erken başlarsa süreci yavaşlatmaya çalışmamalısınız.
Kişisel Algılamayın
Çocuğunuz dinini inkâr edebilir veya yıllardır yaptığı sporu bırakabilir. Böyle bir şey başınıza gelirse, dehşete kapılıp hayal kırıklığına uğramanız çok doğaldır. Hatta kendinizi ihanete uğramış veya kızgın hissedebilirsiniz. Bu gibi durumlarda, çocuğunuzun sizin karbon kopyanız olmaması gerektiğini unutmamanız önemlidir. Gerçekten mutlu olacaksa, ona verdiğiniz bilgi ve ahlaki temelin yardımıyla dünyada kendi yolunu bulması gerekir.
Beklentilerinizi Gözden Geçirin
Çocuğunuzun yapacağı, başaracağı veya belirli bir şey olacağına inanıyorsanız, bu inancı bırakmanın zamanı geldi de geçiyor. Ona kendinizi örnek göstererek değerli yaşam becerileri öğretirseniz, muhtemelen bunun çoğunu içselleştirecektir. Ancak çocuk, şekillenmeyi bekleyen bir kil yumağı değildir. Daha çok, güçlü büyümek için iyi bakım gerektiren tohumlar gibidirler. Çocuğunuzun güvende, sağlıklı ve mutlu olmasına yardımcı olabilirsiniz, ancak hayatını nasıl yaşamak istediğine kendisi karar verecektir.
Çocuğunuzun Ahlaki Temeli Sağlam Olmalı
Gençlerin kendileriyle çok ilgilenmeleri ve başkalarının onları nasıl algıladığı konusunda endişelenme eğilimi etik sorunlara yol açabilir. Belki de ergenlik çağındaki çocuğunuz okuldaki diğer kızlar hakkında dedikodu yapıyor ya da uyum sağlamak için çaresizce riskli davranışlarda bulunuyor. Onu hem şimdi hem de gelecekte davranışlarının ahlaki sonuçlarını düşünmeye teşvik etmelisiniz. Aynı zamanda, siz de yapmalısınız.
Çocuğunuzla Empati Kurun
Çocuğunuzun tüm arkadaşlarıyla aynı havalı tişörtü giymesi umurunuzda olmayabilir, ancak bunun onun için önemli olduğuna inansanız iyi olur. Bireyselleşmeyi anladığınız gibi, gençliğinizin görünüşüyle rahat hissetmesinin ne kadar önemli olduğunu anlıyorsunuz. Buna çok zaman harcarlarsa ve algılanan yetersizliklere üzülürlerse, duygularını başından savmak yerine onaylayın.
Olumlu Akran İlişkilerini Teşvik Edin
Çocuğunuzun güvenli bir ortamda olduğundan emin olduğunuz sürece, akranlarıyla vakit geçirmesine izin verin. Odalarına kapalı olmadıklarında tüm zamanlarını arkadaşlarıyla geçiriyormuş gibi hissedebilirler ancak kendi kimliklerinde kendilerini daha güvende hissettikleri için bu muhtemelen azalır.
Makul Sınırlar Belirleyin
Çocuğunuz kendine zarar veriyorsa, alkol/uyuşturucu kullanıyorsa veya diğer kötü alışkanlıkları varsa, bunu sadece bireyselleşme olarak nitelendirmeyin. Neyin kabul edilebilir olup olmadığını bilmelerini sağlayarak nazikçe ama kesin bir şekilde müdahale edin. Aynı zamanda, çocuğunuza çok fazla kural koymaktan kaçınarak büyüyen özerkliğine yer bırakın. Zorlukların üstesinden geldikçe ve hatalar yaptıkça, yetişkin olarak ihtiyaç duyacakları becerileri kazanacaklar.
Çocuğunuzu Bir Birey Olarak Destekleyin
Çocuğunuz bir zorlukla karşılaştığında her zaman cevap vermek yerine, ona bunun nasıl ele alınması gerektiğini düşündüğünü sorun. Olası ahlaki sorunları gündeme getirin ve bunlarla ilgili düşüncelerini alın. Fırsat bulduğunuzda, çocuğunuza seçimleri ve başarıları hakkında da iltifat edebilirsiniz.