Çocuklar her gün akranlarından etkilenirler. Aslında, çocuklar veya gençler akranlarıyla her vakit geçirdiğinde etkilenirler. Farkında olmasalar da sadece birlikte vakit geçirerek birbirlerinden birçok şey öğrenirler. Bazen akran etkileri, birbirlerini yeni şeyler denemeye veya rahat alanlarından olumlu bir şekilde çıkmaya teşvik etmek gibi olumlu olabilir. Ancak akran baskısı, özellikle uyuşturucu, alkol kullanımı ve hatta zorbalıkla ilgili olduğunda olumsuz olabilir. Bu noktada akran zorbalığı başlar. Peki, çocuk gelişiminde sık sık duyulan bir kavram olan akran zorbalığı nedir?
Akran Zorbalığı Nasıl Başlar?
Akran zorbalığı, bir grubun veya kliğin davranışlarına, tutumlarına ve kişisel alışkanlıklarına uyması için diğerlerinden gelen baskıdır. Bazen bir kliğin içindeki çocuklar diğer çocuklara zorbalığa katılmaları için baskı yaparlar. Bu zorbalık, kötü notlar bırakmaktan ve lakap takmaktan başka bir kişinin ilişkisini dedikodu, yalan ve söylentilerle sabote etmeye kadar her şeyi içerebilir. Aslında pek çok kişisel saldırganlık ve siber zorbalık akran baskısını içerir.
Diğer zamanlarda, çocuklar ve gençler, akranlarının yaptığını düşündükleri şeyleri yapmak için bir iç baskı hissederler. Örneğin, bazı çocuklar diğer herkesin yaptığını düşündükleri için cinsel içerikli mesajlaşmaya katılırlar. Başka bir deyişle, akran baskısı, çocukların uyum sağlama veya dikkat çekme umuduyla başka türlü yapmayacakları şeyleri yapmalarına neden olur. Zorbalık söz konusu olduğunda, başkalarına zorbalık yapma baskısı genellikle bir sürü zihniyetiyle başlar ve özellikle çevrimiçi ortamda yaygındır. Çoğu zaman çocuklar başkalarını siber zorbalık yapmaya zorlar veya teşvik eder. Bu çevrimiçi nefret listelerinden sosyal medya gönderilerine kadar her şeye katılmaya yönelik baskıları içerebilir.
Çocuklar Neden Akran Baskısına/Zorbalığına Teslim Olur?
Çocuklar akran baskısına/zorbalığına boyun eğdiklerinde bunun nedeni sevilmek veya uyum sağlamak istemeleridir. Grup veya grupla birlikte hareket etmezlerse diğer çocukların onlarla dalga geçebileceğinden korkarlar. Sonuç olarak, zorbalık bazen bir kendini koruma eylemidir. Ayrıca, bazı çocuklar “herkesin bunu yaptığı” fikrini kabul eder ve grup olarak yapıldığında genellikle yanlış bir şekilde kendisine yapılacak olan zorbalık konusunda daha az sorumluluk hisseder. Buna benzer sürü zihniyetiyle, çocuklar genellikle daha iyi muhakeme ederler ve sağduyularını geride bırakırlar. Sonuç olarak, normalde hissedecekleri kadar pişmanlık duymazlar.
Çocukların Akran Zorbalığıyla Başa Çıkmasına Nasıl Yardımcı Olabilirsiniz?
Akran zorbalığı söz konusu olduğunda, ebeveynler genellikle kendilerini kaybedilecek bir savaşa giriyormuş gibi hissederler. Ancak gerçekte, ebeveynlerin düşündüklerinden çok daha fazla etkisi vardır. Çocuklar ve gençler bu yaşta geri çekilip bağımsızlıklarını savunmaya çalışsalar da, yine de ebeveynlerine çok ihtiyaçları vardır. Bu yüzden akran zorbalığıyla karşı karşıya kalan çocuğunuza yardım etmeniz gerekir. Peki, akran zorbalığıyla karşı karşıya kalan çocuğunuza nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Çocuğunuzla konuşun. Yaşadığı baskıları anlamaya çalışın.Ona ilişkisel saldırganlık, siber zorbalık ve diğer zorbalık biçimlerine uğradığında hissettiği baskıyı sorun.
Çocuğunuzla zorbalık hakkında ne kadar çok bağlantı kurabilirseniz, o kadar olumlu bir etkiye sahip olabilirsiniz. Ona akran baskısına nasıl tepki vereceği konusunda fikir verin. Aynı zamanda sağlam özsaygı, girişkenlik becerileri ve sosyal becerilerle donatıldığından emin olun. Bu özellikler, çocukların akran zorbalığına olumlu bir şekilde yanıt vermesine yardımcı olur. Başkalarına zorbalık yapmama politikanız varsa ve çocuğunuzun bir zorba olduğunu öğrenirseniz – bu konuda baskı görse bile – disiplin cezalarını uygulamanız gerekir. Bunu yapmazsanız, çocuğunuz kuralların geçerli olmadığını veya önemli olmadığını varsayacaktır.
Sonuç olarak, zorbalık kontrolden çıkacak veya başka bir kişiye ciddi şekilde zarar verecek kadar tırmanabilir. Unutmayın, sadece diğer tarafla ilgilenmeniz çocuğunuza zarar verir. Ne kadar iyi ebeveyn olursanız olun çocuğunuzun zaman zaman ortalığı karıştıracağını aklınızdan çıkarmamalısınız. Çocuğunuza bağırmak veya onu eleştirmek yerine, eylemlerinin sorumluluğunu almasına yardımcı olun. Örneğin, başka birine kaba davrandıysa, özür dilemesini sağlayın. Bir dolabı incitici grafitilerle kaplamışsa, temizlemesini sağlayın. Önemli olan, zorbalığı telafi ettiğinden emin olmaktır. Bunun yanı sıra, çocuğunuzu zorba olarak etiketleme dürtüsüne karşı koyun. Bunun yerine, zorbalığı bırakması ve nazik, empatik ve saygılı olmaya odaklanması için onu teşvik edin. Bu zaman alabilir, ancak sizin yardımınız ile çocuğunuz akran baskısı altındayken bile nasıl daha iyi kararlar alacağını öğrenebilir.